Kiedy wymienić przewody hamulcowe ?

 

We współczesnych samochodach mamy oczywiście różnego rodzaju elektroniczne układy wspomagające hamowanie. Są one odpowiedzialne nie tylko za samą siłę, ale także za efektywność (przykładem jest tutaj system ABS). Prześledźmy jednak działanie takiego prostego, podstawowego układu. Kiedy kierowca naciska w kabinie pedał, uruchamiana jest pompa. Ta, wspomagana przez serwomechanizm, generuje ciśnienie na płynie hamulcowym, który wypychany jest przewodami. Dochodzą one do każdego z kół i wchodzą do zacisków. Wpływający do zacisku (lub cylinderka) płyn wypycha tłoczki, a te następnie dosuwają klocki lub szczęki do tarcz, lub bębna. Tym sposobem pojazd zaczyna się zatrzymywać. Każdy z opisanych wyżej elementów jest ważny, ale to szczególnie przewody hamulcowe poddawane są ogromnym obciążeniom. Muszą one wytrzymać ogromne ciśnienie panujące w układzie, a do tego wysokie temperatury. Płyn podczas sprężania i rozprężania po prostu mocno się nagrzewa.

 

Skupiając się na przewodach, musimy podkreślić jeszcze jedną, bardzo istotną rzecz. W większości pojazdów stosowane są tzw. przewody sztywne oraz miękkie. Większą część układu tworzą ich sztywne wersje. Doprowadzają one płyn bezpośrednio z pompy aż w okolice samego koła. Tuż przy kołach stosowane są natomiast wężyki miękkie lub, po prostu elastyczne. Koło jest zawieszone (w przypadku przedniej osi dodatkowo skrętne), a więc nieustannie pracuje. Wężyk doprowadzający płyn musi być więc elastyczny, aby nie uległ zbyt szybkiemu uszkodzeniu. Piętą achillesową większości układów są właśnie przewody miękkie. Technologia ich wykonania może być różna, ale najczęściej jest to utwardzony rdzeń transportujący płyn z gumowym oplotem (często dodatkowo wzmacniany). Ponieważ znajdują się one blisko koła, narażone są na działanie wilgoci, a do tego nieustannie pracują. Po latach eksploatacji gumowy oplot parcieje, a metalowe złączki na końcach wężyków pokrywają się korozją. Oczywiście również sztywne elementy tego układu nie są wieczne. Choć wykonuje się je z materiałów bardziej odpornych na korozję i uszkodzenia mechaniczne, to jednak z biegiem czasu i one ulegają uszkodzeniom.

 

Niestety na to pytanie nie ma jednoznacznej odpowiedzi. To kiedy następuje taki moment, zależy tak naprawdę od wielu czynników. Zalicza się do nich między innymi materiał, z którego przewody zostały wykonane oraz sposób eksploatacji pojazdu. W wielu przypadkach zachowują one swój doskonały stan nawet przez 10-15 lat, ale często ulegają uszkodzeniom już po kilku latach. Zasada jest tutaj bardzo prosta. Jeśli Wasz samochód ma już więcej, niż kilka lat, warto wizualnie kontrolować stan przewodów chociaż raz w roku (na przykład podczas przeglądu technicznego). Z pewnością trzeba dokładnie zwrócić na nie uwagę podczas każdej wymiany klocków i tarcz lub szczęk i bębnów hamulcowych. Większość kierowców jest przyzwyczajona do tego, że usterki układu hamulcowego dają o sobie znać stopniowo. Auto coraz gorzej hamuje, pedał robi się nadmiernie miękki albo po naciśnięciu pedału zaczynają pojawiać się niepokojące dźwięki. W przypadku wężyków usterka ma niestety charakter zero-jedynkowy. Zazwyczaj utrzymują one szczelność do samego końca, aby puścić w czasie gwałtownego hamowania, kiedy sprawność układu jest niesamowicie ważna. Zachęcamy więc do regularnego sprawdzania ich stanu, dokładnie tak samo, jak sprawdzacie stan typowych elementów eksploatacyjnych układu.

 

Warto przy okazji podkreślić fakt, że już od dziesięcioleci producenci samochodów stosują rozwiązane zabezpieczające przed takimi zdarzeniami. Pompa tworzy tak naprawdę dwa niezależne od siebie układy. Jeden z nich obsługuje oś przednią, natomiast drugi tylną. Jeśli więc uszkodzeniu ulegnie na przykład wężyk z przodu, to stracimy hamulce na tej osi, ale tył nadal będzie sprawny. Nie polecamy jednak czekać do tego momentu. Jeśli do niego dojdzie, siła hamowania może spaść nawet więcej, niż o 50%. Przy pojeździe ważącym na przykład tonę, oznacza to dużo dłuższą drogę zatrzymywania.

 

To pytanie zadaje wiele osób. W większości przypadków uszkodzeniach tych elementów są zwyczajnym następstwem upływu czasu, szczególnie wężyków elastycznych. Guma ma swoją określoną żywotność i w pewnym momencie zaczyna parcieć, a więc jednocześnie pękać. W wielu przypadkach usterki pojawiają się nagle z tego powodu, że przewód uszkadza się wewnętrznie, a więc pod gumowym wzmocnieniem. Jest to w głównej mierze efekt nietrzymania się interwałów wymiany płynu krążącego w układzie. W jego składzie znajduje się wiele dodatków, w tym jeden zapobiegający korozji. Dodatki te po pewnym czasie tracą swoje parametry i pojawia się korozja we wnętrzu układu, której niestety nie widać. Regularna wymiana płynu jest z tego powodu również niezwykle ważna. Okres jego eksploatacji jest zawsze podany w instrukcji obsługi dołączonej do auta. Zaniedbanie tego nie tylko skraca żywotność przewodów hamulcowych, ale także prowadzi do stopniowego pogarszania się funkcjonowania całego układu odpowiedzialnego za zatrzymanie pojazdu.